dinsdag 31 januari 2017

Intermezzo van de Stok (3)

Het lijkt er op dat ik daadwerkelijk vandaag "Het Blogmonster" heb overwonnen. Het heeft me veel energie gekost om me er toe te zetten, maar ik vandaag heb ik volgens mij de juiste stappen gezet. Het kost me enorm veel tijd om mijn gedachten die ik in aantekeningen heb gemaakt weer terug te halen, maar anderzijds geeft het voldoening dat het eindelijk lukt.

Ik krijg er zelfs een mate van plezier in......... Wel probeer me maar niet druk te maken om een aantal layout-dingetjes....en richt me nu vooral op de inhoud. Morgen weer een dag.


Sturen op Kwaliteit dag 1: benaderingen kwaliteitszorg


Gestart met Pitches

In mijn pitch heb ik aangegeven hoe mijn "onderwijsdroom'eruit ziet.


Opdracht ontwikkeling professionele identiteit
Mbv padlet zijn er verschillende begrippen geplaatst.






Reflectie


Als ik nadenk over kwaliteit, dan verbind ik dit direct aan "het goede"en aan verbeteren. Het is voor mij in eerste instantie normatief. Kwaliteit drukt de norm uit die we op dit moment, op deze plaats als het goede beschouwen. Het is voor mij dus een begrip dat aan verandering onderhevig kan zijn, ondanks dat het in de spreektaal vaak als iets objectiefs wordt uitgedrukt. De uitdrukking: "Kwaliteit verloochent zich niet" is in deze interessant. Is het überhaupt mogelijk om over kwaliteit te spreken als op zichzelf (be)staand iets? Zonder een vastgestelde norm? Ik ben van mening dat dit niet kan.

Doordat het onderwijs rekenschap dient te geven aan de maatschappij over de kwaliteit die zij levert en tegelijkertijd de maatschappij onderhevig is aan (normatieve) veranderingen (wat we nu belangrijk vinden, vinden we over 10 jaar...) zal ik als schoolleider continu moeten beseffen wat meest actuele kwaliteitseis is.

Zoals ik in mijn pitch ook heb beschreven, vind ik eigenaarschap een uiting van kwaliteit of in ieder geval een voorwaarde om kwaliteit te bereiken, voor leerkracht en voor leerling. Ik heb dit begrip op mijn verschillende scholen bij de leerkrachten versterkt door de onderzoeksresultaten van John Hattie te introduceren. Hij stelt dat het onderwijs onder andere zichtbaar moet maken dat leerlingen instaat zijn zichzelf iet te kunnen leren. Aan de andere kant ben ik ook gericht op de output van het gegeven onderwijs. Ik denk dat opbrengsten van kinderen iets kunnen zeggen over de kwaliteit van het onderwijs dat zij hebben gevolgd. Dan bedoel ik niet op zichzelf staande resultaten, maar resultaten bekeken over een periode, in vergelijking met elkaar.

Tot slot merk ik dat kwaliteit voor mij niet meteen een connotatie heeft met vragenlijsten en kijkwijzers. En toch zijn het instrumenten die mij wellicht gaan helpen om met mijn collega's over kwaliteit te spreken.



College

"Sturen op kwaliteit"- begrippen kwaliteit en kwaliteitsmanagement


Enkele kernbegrippen:

• Kwaliteit: positieve eigenschap, iets dat we willen nastreven.

• Kwaliteitsbeleid: Betreft de kwaliteitsdoelen. Hetgeen de organisatie van waarde acht en nastreeft.

• Kwaliteitszorg: betreft de normstelling, controle, beheersing en borging ten aanzien van de nagestreefde kwaliteit.

• Kwaliteitsysteem: de organisatiestructuur, verantwoordelijkheden, procedures, processen en voorzieningen voor het ten uitvoer brengen van kwaliteitszorg.

• Kwaliteitsborging: betreft het beheersen van het kwaliteitssysteem, teneinde het gewenste kwaliteitsniveau te realiseren.

• Integrale kwaliteitszorg: Het ontwikkelen, invoeren, hanteren en bewaken van een kwaliteitssysteem (ook wel TQM, kwaliteitsmanagement).


Verbinding van leiderschap aan resultaten/output.

Kwaliteit gedefinieerd vanuit verschillende invalshoeken:

1. Transcendente invalshoek
2. Productgerichte invalshoek
3. Gebruiksgerichte invalshoek
4. Productiegerichte invalshoek
5. Waardegerichte invalshoek

Koppeling met Leithwood:

In deze module wordt kwaliteitszorg beschouwt in de context van de PLG, dus continuous improvement, shared values, focus on student learning, shared and transformational leadership.

Opdracht inventarisatie kwaliteitsinstrumenten eigen school/ instelling

Nav gesprek heb ik lijst met kwaliteitsinstrumenten aangevuld ten opzichte van mijn eerste lijst








Toelichting op de laatste kolom:







Reflectie:

De meeste instrumenten die ik gebruik zijn gericht op "reflectie op het proces" (10x) of gericht op "schoolverbetering" (9x).Slechts 5 instrumenten hebben volgens mij betrekking op "rekenschap"












Voorbereiding start van de module 'Sturen op kwaliteit' 13 december

In de module ‘Sturen op kwaliteit’ wordt gewerkt vanuit verschillende concepten m.b.t. kwaliteit en het zorgen voor een cultuur waarin hoge verwachtingen van teamleden, onderwerp van gesprek zijn. Leiders in zo’n cultuur zijn in staat deze gesprekken te voeren (skills) en bouwen daarmee aan het vermogen van teamleden tot het nemen van interne verantwoording voor geleverde (team)prestaties. 

Centraal staat de vraag wat kwaliteit is, en hoe je deze als onderwijsorganisatie kunt realiseren en hoe leiders en hun teams zelf de regie houden/nemen over kwaliteit van onderwijs. Kwaliteitsdenken is daarbij niet primair een externe verplichting, maar wordt gezien als het vorm geven aan de eigen visie en als actief sturingsmechanisme.


Als voorbereiding voor de bijeenkomst van 13 december kregen we de volgende opdrachten:

1. Maak een lijst van instrumenten die in jouw school in het kader van kwaliteitszorg worden gebruikt. Neem deze lijst en de instrumenten (digitaal) mee naar de eerste bijeenkomst. Gebruik daarvoor bijgaand format (excel met naam instrument, doel, periodiciteit gebruik, intern/ extern gebruik).



De volgende lijst met instrumenten heb ik opgesteld.





2.Lees het artikel van Treacy en Wiersma; Welke van de drie waardestrategieën vindt je kenmerkend voor jouw school/ instelling?


De strategieën zijn:
Operational Excellence:
Een organisatie gericht op het verbeteren van operaties en uitvoering zodat de organisatie een redelijke kwaliteit voor een zeer lage prijs kan bieden. De focus ligt op efficiency, gestroomlijnde operaties.
Costumer Intimacy:
Een organisatie gericht op het uitblinken in klantaandacht en klantenservice. De organisatie past producten en diensten aan ten behoeve van individuele of bijna-individuele klanten en werkt actief aan een positieve vertrouwensband met de klant. De focus ligt het leveren van producten en diensten op tijd en boven klantverwachtingen en betrouwbaarheid. De organisatie ontwikkelt zich naar de behoeftes van de klanten en probeert zo dicht mogelijk bij de klant te staan.
Product leadership
Een organisatie gericht op het excelleren op product innovatie en merkmarketing. De focus ligt op ontwikkeling, innovatie, ontwerp, en het beste product willen maken en blijven verbeteren.

Mijn scholen houden zich voor namelijk bezig met costmer  intimacy en gedeeltelijk op product leadership. 


Reflectie
Treacy en Wiersema pleiten in hun artikel voor het beheersen van alle drie de strategieën waarbij de organisatie dient te excelleren op één strategie. Als schoolleider prikkelt het me om na te denken wie de klant is: de ouder of de leerling (of beiden). En hanteer je bij beide groepen dezelfde strategie?


3. Bereid een elevator pitch voor, waarin je aangeeft wat voor jou de essentie is aan kwaliteit en/ of sturen op kwaliteit in het onderwijs en waarom je dat vindt. Denk ter voorbereiding na over kritische situaties waarin kwaliteit in het geding was, of onder druk stond, of aan een ‘droom’ die je koestert ten aanzien m.b.t. onderwijskwaliteit

Mijn Pitch:

De leraar doet er toe. 
Voor een veilig pedagogisch leerklimaat, 
Voor goede leerresultaten, 
Voor een prettige communicatie
Voor het creëren van kwaliteit. . . .
Voor goed en kwalitatief onderwijs!

Als we onderkennen dat de leerkracht het centrum van invloed op de onderwijskwaliteit is, dan dient wat mij betreft de grootste focus en aandacht te liggen op het verbeteren van de kwaliteit van de leraar zelf.

Ik droom van leraren die weten wat er nodig is om te komen tot leren. Bij hen zelf, maar nog belangrijker bij de kinderen. Leraren reflecteren op hun werkzaamheden om zich zelf te verbeteren. Leraren die samen blijven leren, leraren die samen willen leren. Leraren die leren plezierig maken voor de kinderen en voor henzelf.

Ik droom van leraren die eigenaarschap,verantwoordelijkheid voelen en nemen om hun onderwijs en hun leren continu kritisch te bekijken en deze te verbeteren.





Intermezzo van de Stok (2)

Het tweede gesprek met Gerrie was wederom kort en wederom krachtig. In overleg heb ik met haar wederom werkafspraken gemaakt, waarin ik me nadrukkelijk committeer. Ik heb het gesprek ook aangegeven dat juist dit commitment mij dwingt”. Misschien een mooie naam voor mijn stok: commitment.

Dit proces heeft me ook doen nadenken hoe ik mijn valkuil/kracht werkt in mijn leiderschap, mijn dagelijkse werk. Juist in een omgeving waar veel emoties spelen, van leerlingen, van ouders en van leerkrachten, is een portie relativeren zeer zinvol. Ik krijg van collega’s terug dat zij het prettig vinden dat ik rustig blijf en zaken in het juiste perspectief kan zetten. Daarmee bied ik hen ruimte om te komen tot een oplossing. Maar hoe zit het dan met zaken die ik niet zo belangrijk vind (en dus relativeer, vaak details) en waarvan ik weet dat een ander (bijv. leerling, ouder of leerkracht) deze wel belangrijk vindt? Ik merk dat ik daarvoor mensen om mij heen heb georganiseerd. Veel van mijn MT-leden vinden het prettig om op sommige momenten bepaalde zaken (bijv. maken van roosters, notulen of planningen) uit te werken, om bezig te zijn, om te doen. Ik prikkel hen daarentegen om vooral ook na te denken, stap terug te doen, te relativeren. Daarnaast merk ik dat mijn andere valkuilen zoals bijvoorbeeld trots voor mij al als een flinke stok functioneert. Echter teveel tikken van de stok kan leiden tot een blessure en dat is natuurlijk ook niet de bedoeling.

Na afloop van het gesprek heb ik de volgende werkafspraken gemaakt.
  • ·         Sturen mail naar Bert en Jack ivm ingeleverde stuk
  • ·         Uploaden op (voor) 31 januari opdracht 360 feedback MO
  • ·         Gerrie geeft vanaf 31 januari reactie op de Blog van Kwaliteit
  • ·         Uploaden gehele opdracht MO op (voor) dinsdag 7 februar
  •       Vervolgafspraak met Gerrie: dinsdag 7 februari ( masterclass) 12:30u 
  • ·         Bespreken voorwaarde om module Innoveren af te ronden.

En het feit dat ik deze afspraken hier nu op mijn blog plaats zijn voor mij twee stappen: inslikken die trots en het activeren van een extra stok.

  

Intermezzo van de Stok (1)

En toen was daar het gesprek. Het tweede gesprek. In overleg met Michiel had ik een tweede afspraak gemaakt met Gerrie. In eerste instantie dacht ik dat het misschien zinvoller zou zijn mijn gesprek met betrekking tot mijn studievoortgang met hem te voeren. Ik had mijn intake namelijk ook met hem gehad en daarin aangeven wat mijn valkuil is: relativeren. En ik voelde dat ik in die valkuil beland was. Michiel gaf aan dat hij dat best wilde doen, maar vond ook dat dit in eerste instantie toch met Gerrie moest worden besproken.  Hij groot gelijk had hij natuurlijk. Het zou ook bijzonder onprofessioneel van mij zijn geweest om aan haar voorbij te gaan, zonder dat eerst duidelijk te maken waarom ik dat eventueel zou willen.

Het gesprek met Gerrie duurde die dinsdag 17 januari vijf minuten, waarvan ik er vier en een half heb gevuld. Ik kwam tot de conclusie dat ik behoefte heb aan de spreekwoordelijke stok; niet alleen voor achter de deur, maar ook hapering te tikken. Stevig indien nodig. Gerrie prikkelde me met de opmerking dat het misschien niet alleen het relativeren een valkuil was, maar dat ook een mate van perfectionisme/faalangst/trots in de weg zat. In reflectie moet ik toegeven dat dit inderdaad ook meespeelt.

Mondeling kan ik namelijk mijn gedachten boetseren; hardop denkend associeer ik, beweeg ik en krijg ik vat op de materie. Schriftelijk is voor mij meer beeldhouwen. Elke slag is van betekenis en kan niet meer worden veranderd, is waar. Moet waar zijn. Dit voelt voor mij vaak ook bij zinnen. Elke zin moet waar zijn, moet waardig zijn, moet waardevol zijn. Dat is drie keer moeten.

Om mezelf weer beweging te krijgen heb ik de ander nodig, een ander nodig. Dit betekent niet dat ik intern niet gemotiveerd ben om me energie te richten op de opleiding. In tegendeel, de studie (en met name de bijeenkomsten) prikkelt me en biedt me enorme ondersteuning in het uitvoeren van mijn werk. Echter als ik niet op let dan beperk ik me tot dat. Ik volg deze opleiding juist vanuit een interesse over de inhoud en niet vanwege een papiertje of om mijn carrière een boost te geven. Dat maakt relativeren voor mij zo verleidelijk en voor een deel ook waar.

Na vijf minuten waren we klaar. Gerrie vroeg hoeveel tijd ik je nodig had om de module Richting Geven af te ronden. Een zaterdag was mijn antwoord. Heb je zaterdag tijd?Door mijzelf op te leggen dat ik de komende zaterdag de module zou afronden en dit met Gerrie een week later op dinsdag zou bespreken was er een stok gecreëerd. De stok die ik nodig heb.

Zaterdag aan het eind van de middag duwde ik op enter en daarmee werd mijn stuk eindelijk geüpload. Los van de beoordeling gaf het mij de nodig lucht en rust. Daarnaast merkte ik een hernieuwde motivatie en energie om mijn rug te rechten en mijn schouders weer met plezier onder de studie te plaatsten.